Đế Nghiêu, họ Y Kỳ, tên Phòng Huân, hiệu Đào Đường thị, còn gọi là Đường Nghiêu, là một vị vua huyền thoại, một trong Ngũ Đế thời cổ Trung Quốc. Vua Nghiêu là một quân tử nhân đức thọ 118 tuổi, trị vì 98 năm, táng ở Tế Âm (nay thuộc huyện Hà Tắc tỉnh Sơn Đông). Một thuyết khác nói: những năm cuối đời ông bị Thuấn đoạt ngôi, giam ở Bình Dương (nay thuộc huyện Lâm Phần tỉnh Sơn Tây).
Đế Nghiêu làm thủ lĩnh bộ lạc liên minh thuộc hậu kỳ xã hội thị tộc phụ hệ. Năm 13 tuổi được phong đất ở Dao (nay thuộc gò Nam Dao huyện Hà Tắc tỉnh Sơn Đông). 16 tuổi được bầu làm thủ lĩnh, dời đô đến Bình Dương, ông ta nhân đức thật thà tiết kiệm. Làm việc nghiêm minh, sẵn sàng xả thân vì nhân dân, ông trọng những người hiền tài.
Ví dụ sai Hậu Quý trông nom nông nghiệp, Thuân trông coi công nghiệp, Cao Dao trông coi tư pháp, Quy trông coi lễ nhạc, Thuấn quản lý giáo dục, Khiết quản lý quân đội. Vì vậy thiên hạ thái bình trăm họ đều an cư lạc nghiệp.
Ông ta am hiểu thiên văn, làm ra lịch, thường trưng cầu ý kiến của các thủ lĩnh bộ lạc 4 phương, sai Cổn trị thủy.
Những năm cuối đời chọn Thuấn kế vị, lo ngại con trưởng là Đan Thất không bằng lòng liền sai anh ta đến vùng Đan Thủy thuộc phương Nam, ra lệnh cho Hậu Quý giám sát Đan Thất. Về sau, Đan Thất nghe lời Tam Miêu xúi giục đã dẫn quân về kinh làm loạn. Nghiêu đích thân đi dẹp loạn. Cuộc chiến đấu diễn ra ác liệt, máu chảy thành sông. Cuối cùng bắt được Đan Thất, anh ta xin tha mạng. Vua Nghiêu nói: “Cha không thể lấy đau khổ của thiên hạ để đổi lấy ích lợi cho con”, sai người giết Đan Thất và nhường ngôi cho Thuấn, phương thức lựa chọn người kế vị trong sử gọi là “nhường ngôi”. ”
Thượng thư Nghiêu điển” nói: Nghiêu được bà con trăm họ mến yêu, bị bệnh chết ở Dương Thành (nay thuộc phía Đông Nam huyện Đăng Phong tỉnh Hà Nam), khi ông chết họ thương tiếc như chính cha mẹ mình.
“Sơn hải kinh. hải nội nam tinh” lại nói: Đế Nghiêu vào những năm cuối đời tính tình thay đổi, ông nhường ngôi cho Đan Thất, Thuấn không phục đã nổi dậy phản đối.
“Sử kí. Ngũ đế bản kí” nói: “Thuấn giam giữ Nghiêu, còn cấm Đan Thất gặp mặt cha”.
“Sử Thông Nghi Cổ Biên” nói “Thuấn giam Nghiêu ở Bình Dương, rồi đoạt ngôi vị”.
Đế Vương Trung Hoa,
